Gouel an Hollsent (2)

Publié le par Tiegezh Santez Anna



" '
vit an Anaon!"

 

Gant bleunioù e-leizh eo bet goloet ar beredoù da vare an Hollsent. Diouzh klevet, e vije ar Vrezhoned "douget da gehelañ an Anaon". Da lavarout eo petra? Daoust hag-eñ n'o dije ket kentoc'h ur sell gwirvoudel war ar vuhez? Ar c'harnelioù, an c'hlezier-iliz (parkoù an anaon), ar mein-bez ken dilorc'h-kaer eus a-raok ar savadurioù-kañv hag ar Gwazerezh-Obidoù hiziv an deiz, a ziskouez a-walc'h e veze degemeret ar marv gant hon gourdadoù evit ar pezh ez eo: un tremen,"ar Pask", ar c'hinivelezh d'ar bed all, lec'h ma vo sec'het pep daeraouenn, lec'h ma tiskuizh an ene e sklêrijenn ar wirionez na vez nag o tuzuniñ nag o koshaat. Ar baradoz n'eo ket faltazi an hini eo, hogen "keduniezh wenvidik an dud peurenkorfet er C'hrist" (katekiz katolik nv 1027). Sed aze ar goanag en deus roet nerzh da vilviliadoù a Vrezhoned da vevañ hag a vez an Iliz o lidañ deiz an Hollsent. Bozenn leizh ar beredoù... Un taol-kenwerzh gwall zamani hennezh c'honvat, mar ne vefe ket, a-dreñv da vleunioù ar bezioù, ar flamm-goanag-hont ouzh hon diarvariñ war dalvoudegezh beurbadel razh hon oberoù, hor c'homzoù, hor soñjoù. Ya, holl e varvimp; mar bezomp o vervel avat gant ar C'Hrist (dre hor badeziant), gantañ ivez e vezimp o vevañ! Arvar ebet war se, hag an dud o devez aon da grediñ en ur c'heloù ken mat a drido gant al levenez, pa glevint, en tu all d'ar marv, ar gomz o tont dezho: "Sec'hed am eus bet ha roet hoc'h eus din da evañ: treant levenez da Dad!"Bild162.jpg

 





" 'Vit an Anaon!"

 

Avec le temps de la Toussaint les cimetières se sont recouverts de fleurs. Il paraît que "les Bretons ont le culte des morts". Qu'est-ce à dire? N'auraient-ils pas plutôt une vision réaliste de la vie?... Les ossuaires, les enclos (=champs des morts), les pierres tombales toutes simples, d'avant le commerce des monuments funéraires et des Pompes Funèbres, nous montrent bien que nos ancêtres accueillaient la mort pour ce qu'elle est: le passage, la "Pâque", la naissance à l'autre monde, là où toute larme sera essuyée et où l'âme repose dans la lumière de la vérité qui ne s'use ni ne vieillit. Le Paradis n'est pas imaginaire, c'est "la communauté bienheureuse de toutes les personnes qui sont parfaitement incorporées au Christ" (Cathéchisme catholique, n°1027). Voilà l'espérance qui a fait vivre des millions de Bretons et que l'Eglise célèbre le jour de tous les Saints. Les cimetières remplis de chrysanthèmes... Ce serait une bien triste opération commerciale s'il n'y avait pas, derrière le fleurissement des tombes, cette flamme Espérance qui nous assure que tous nos actes, nos paroles, nos pensées, ont une portée d'éternité. Oui, tous nous mourrons, mais si nous mourrons avec le Christ (par notre baptême), avec Lui, nous vivrons! Il n'y a aucun doute, et les hommes qui n'osent pas croire à une si bonne nouvelle, seront transportés de joie lorsque, de l'autre côté de la mort, ils s'entendront dire:"J'ai eu soif et tu m'as donné à boire; entre dans la joie de ton Père!"


*

 


E kenunaniezh ar Sent

 
Tennet eus ur brezegenn eus sant
Bernez evit Gouel an Hollsent



     Perak hor meuleudi en andred ar sent, perak hor c’han d’o c’hlod, perak ar gouel-se zoken a lidomp? Petra a ra dezho an enorioù douarel-se p’emañ an Tad eus an Neñv ouzh o enoriñ Eñ e-unan, dre seveniñ promesa ar Mab? Eus hon enorioù n’o deus ket ezhomm ar sent, ha netra en hor c’hehelerezh ne c’hell bezañ talvoudus dezho. E gwir, mar o c’hehelomp, ez eo evidomp e vern, naren evito. Evidon-me, henn anzav a ran, e santan e vez enaouet ennon gant ar c’houn anezho ur c’hoant taer.

     Ar c’hoant kentañ, evit gwir, a vez dihunet pe, muioc’h c’hoazh, a vez broudet ennomp gant ar c’houn ag ar sent, sed eñ: en em laouenaat en o c’henunaniezh ken c’hoantaus ha gounit bout kenvroiz ha keneiled ar speredoù gwenvidik, bezañ mesket e bodad an uheldadoù, e bagad ar brofeded, e strollad an ebestel, en engroez diniver ar verzherion, e kumuniezh ar c’hourbannerion, e kor ar gwerc’hezed, e berr bezañ kevelet e levenez hag e kenunaniezh an holl sent. Emañ an Iliz-se eus ar re gentañ-ganet ouzh hon gortoz.



    

             Dihunomp erfin, breudeur; dasorc’homp gant ar C’hrist, klaskomp gwerc’hennoù an nec’h; ar gwerc’hennoù-se, saouromp-int. C’hoantaomp ar re a zo ouzh hon c’hoantaat, redomp etrezek ar re a zo ouzh hon gortoz, ha peogwir emaint o kontañ warnomp, deredomp dre hon c’hoantoù speredel. Pezh a zo dimp hetiñ, n’eo ket hepken keneilded ar sent, hogen o eurvad, en doare ma vemp derc’havek ivez, e-ser c’hoantaat o bezañs, da gemer perzh en o c’hlod gant an holl c’hredusted ha strivoù ret. Rak n’eus netra fall en derc’havegezh-se: arvar ebet o vezañ entanet evit hevelep klod.

     Ha sed an eil c’hoant a vez entanet ennomp gant eñvoradur ar sent: gwelout, evelto, ar C’hrist oc’h en em ziskouez dimp, Eñ a zo hor buhez, hag en em ziskouez, ni ivez, gantañ er c’hlod. Betek neuze, n’en em ginnig ket dimp evel m’emañ ennañ e-unan, evel maz eo emc’hraet evidomp: hor Penn, neket kurunet a glod, hogen kelc’hiet gant spern hor pec’hedoù. Mezhus e vije d’un ezel, dindan ar penn-mañ kurunet a spern, dibab ur vuhez aes, rak an holl limestra en golo a rank bezañ c’hoazh neket kement-se hini an enor, met kentoc’h hini ar godiserezh. Degouezhout a ray deiz donedigezh ar C’hrist: neuze ne vo mui kemennet e varv e-sell da reiñ dimp da c’houzout ez omp marv ni ivez hag ez eo kuzhet hor buhez gantañ. En em ziskouez a ray ar Penn er c’hlod, ha gantañ e splannaio an izili a glod, pa adsavo ar C’hrist hor c’horf reuzeudik evit e genstummañ ouzh klod ar Penn, paz eo Eñ ar Penn.

     Ar c’hlod-se ez eo ret dimp e c’hoantaat start war-bouez un derc’havegezh groñs ha kreñv. Hag e gwirionez, dimp da c’hallout goanagiñ hag iziunañ hevelep eurvad, ez eo ret dimp klask a-greiz kalon skoazell ha pedenn ar sent: pezh a zo dreist d’hon nerzhioù, ra c’hello bezañ roet dimp dre o hanterouriezh!

                   



extrait d'une homélie de saint Bernard
pour la fête de Toussaint
 
:



La communion des Saints

 

     Pourquoi notre louange à l’égard des saints, pourquoi notre chant à leur gloire, pourquoi cette fête même que nous célébrons? Que leur font ces honneurs terrestres, alors que le Père du ciel, en réalisant la promesse du Fils, les honore lui-même? De nos honneurs les saints n’ont pas besoin, et rien dans notre culte ne peut leur être utile. De fait, si nous vénérons leur mémoire, c’est pour nous que cela importe, non pour eux. Pour ma part, je l’avoue, je sens que leur souvenir allume en moi un violent désir.

     Le premier désir, en effet, que la mémoire des saints éveille, ou plus encore stimule en nous, le voici: nous réjouir dans leur communion tellement désirable et obtenir d’être concitoyens et compagnons des esprits bienheureux, d’être mêlés à l’assemblée des patriarches, à la troupe des prophètes, au groupe des apôtres, à la foule immense des martyrs, à la communautés des confesseurs, au choeur des vierges, bref d’être associés à la joie et à la communion de tous les saints. Cette Eglise des premiers-nés nous attend.

     Réveillons-nous enfin, frères; ressuscitons avec le Christ, cherchons les réalités d’en haut; ces réalités, savourons-les. Désirons ceux qui nous désirent, courons vers ceux qui nous attendent, et puisqu’ils comptent sur nous, accourons par nos désirs spirituels. Ce qu’il nous faut souhaiter, ce n’est pas seulement la compagnie des saints, mais leur bonheur, si bien qu’en désirant leur présence, nous ayons l’ambition aussi de partager leur gloire - avec toute l’ardeur et les efforts que cela suppose. Car cette ambition-là n’a rien de mauvais: nul danger à se passionner pour une telle gloire.

     Et voici le second désir dont la commémoration des saints nous embrase: voir, comme eux, le Christ nous apparaître, lui qui est notre vie, et paraître, nous aussi, avec lui dans la gloire. Jusque-là, il ne se présente pas à nous comme il est en lui même, mais tel qu’il s’est fait pour nous: notre Tête, non pas couronnée de gloire, mais ceinte par les épines de nos péchés. Il serait honteux que, sous cette tête couronnée d’épines, un membre choisisse une vie facile, car toute la pourpre qui le couvre doit être non pas tant celle de l’honneur que celle de la dérision. Viendra le jour de l’avènement du Christ: alors on n’annoncera plus sa mort de manière à nous faire savoir que nous aussi sommes morts et que notre vie est cachée avec lui. La Tête apparaîtra dans la gloire, et avec elle les membres resplendiront de gloire, lorsque le Christ restaurera notre corps d’humilité pour le configurer à la gloire de la Tête, puisque c’est lui la Tête.

     Cette gloire, il nous faut la convoiter d’une absolue et ferme ambition. Et vraiment pour qu’il nous soit permis de l’espérer, et d’aspirer à un tel bonheur, il nous faut rechercher de tout coeur l’aide et la prière des saints: ce qui est au-dessus de nos force puisse-t-il nous être donné par leur intercession!

 

*




Publié dans gouelioù - fêtes

Pour être informé des derniers articles, inscrivez vous :
Commenter cet article